Eibarko euskara hiztegia
gaiñeko
1.
[gaineko]
.
izlag.
(
TE).
De arriba,
de suso.
Arando gaiñekua. / Arando de arriba.
Toponimuetan be erabiltzen da, eta sarrittan lexikalizauta dago: Agiña Gaiñekua, esate baterako.
2.
[gaineko]
.
iz.
(
TE).
Añadidura,
propina,
extra.
Emon zetsan gaiñekua, ontzako urria. / La propina que le dio, una onza de oro.
3.
[gaineko]
.
izlag.
(
TE).
Cabecilla,
dirigente,
destacado,-a,
que está por encima,
superior.
Bestien gaiñetik buru daguana. /
"El que para bien o para mal se erige sobre los demás" (TE, 386).
Gaiñeko dabill hor, mundu guztia apurtu gurarik. / Anda ahí de mandón, queriendo superar a todos.
4.
izlag.
(
OEH).
Demás,
resto.
Nola beste [lagun] oso eranzale zan bat, ixilik euan, gaiñeko lagun batek preguntatzen detsa: [...]. (Zirik 74).
Ik.
enparau,
enparauko,
ostiango.
gaiñekora jaso.
esap.
(
TE).
Levantar el gatillo,
disponerse a disparar.
Suzko armetan tiro egitteko prestau, katua jasuaz. / "Levantar el gatillo y poner el arma en disposición de tirar" (TE, 386).
Gaiñekora jaso eta jaurti zetsan burura. / Levantó el gatillo y le disparó en la cabeza.
gaiñekuan.
adlag.
(
TE).
Con el gatillo levantado.
Arma kontuetan erabiltzen da.
Gaiñekuan darabil beti eskopetia eta halakoren baten ein bihar dau okerra. / Siempre lleva la escopeta con el gatillo levantado, y algún día va a causar una desgracia.